Traumaverwerking met EMDR: zó gaat dat in zijn werk

Je hebt iets traumatisch meegemaakt: je bent uitgezonden geweest naar een oorlogsgebied, er is een dierbare overleden, misschien ben je betrokken geweest bij een zwaar ongeluk of ben je mishandeld of misbruikt. Het is in ieder geval iets dat heel ingrijpend was en zijn sporen achterlaat. Soms nog jaren later. Je wordt er emotioneel van, staat nog steeds doodsangsten uit bij het idee alleen of je denkt er liever niet aan. Het laat je in ieder geval niet los. Dit uit zich in nachtmerries of herbelevingen, je bent schrikkerig en als je eraan terug denkt, raakt het je diep. Kortom, het is lastig functioneren zo. In dit geval heb je goede professionele hulp nodig. Een van de meest effectieve en succesvolle therapieën voor traumaverwerking is EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing).

Twee jaar geleden en vele therapieën, coaches, huisartsenbezoeken en psychologen verder, kwam ik er achter dat ik al sinds mijn jeugd rondloop met een Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS). Tijdens mijn jeugd ben ik jarenlang blootgesteld geweest aan huiselijk geweld. Dit uitte zich bij mij onder meer in een slaapstoornis, twee burnouts, paniek- en angstaanvallen, chronische vermoeidheid en een depressie. Op mijn 35ste zat ik voor de tweede keer ziek thuis. Gelukkig stelde een nieuwe therapeut, na een jarenlange zoektocht, eindelijk de juiste diagnose. Hoe eerder je effectieve hulp krijgt bij trauma’s, hoe sneller je ze verwerkt. In mijn geval hield het trauma herhaaldelijk jarenlang aan. Vele emoties en herinneringen had ik weggestopt. Dit was toen mijn overlevingsmechanisme. Maar nu liep ik juist hierdoor in het volwassen leven keer op keer tegen de lamp. Het diende me niet meer. Hoe ik in het leven stond – angstig, perfectionistisch, iedereen tevreden proberen te stellen, slecht in grenzen bewaken en met gemiddeld vier uur slaap per nacht me naar mijn werk slepen – dat hield ik niet meer vol. Al die verdrongen herinneringen en weggestopte gevoelens maakten mij ziek. Met EMDR begon ik me eindelijk beter te voelen. Dus herken je je in mijn verhaal? De oplossing is dichterbij dan je denkt. Ook voor jou. En het mooiste van allemaal: urenlang praten over de gebeurtenis? Dat hoeft met EMDR niet.

Hoe gaat EMDR in zijn werk?
EMDR is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring. Maar het helpt ook goed bij klachten als angsten, chronische pijn, depressie, eetstoornissen, verslavingen en psychose.
Tijdens een EMDR-sessie denk je, onder begeleiding van de therapeut, terug aan een situatie die voor jou heel naar voelt: het trauma. Vervolgens geef je het een cijfer van nul tot tien hoe moeilijk het voor jou is om eraan terug te denken en welke emoties je voelt. Dan begint de EMDR. De therapeut zal je vragen weer terug te denken aan de situatie. Maar nu komt daar een afleidende piep bij of de hand van de therapeut die je moet volgen. Dan komen er gedachten en beelden op gang, maar ook gevoelens of lichamelijke sensaties zoals trillen, een moeizame ademhaling of aangespannen spieren. Je zult merken dat de emotionele lading steeds meer afneemt. Zelfs al binnen één sessie. En op een gegeven moment kom je op een punt dat de emotionele lading en de fysieke reacties helemaal afnemen en je, misschien wel tot je eigen verbazing, een nul geeft op de vraag hoe naar de situatie voor je voelt.
Het is verbazingwekkend hoe EMDR werkt. We weten niet precies waarom het werkt. Maar men vermoedt dat door de piepjes of de handbewegingen van de therapeut het natuurlijk verwerkingssysteem gestimuleerd wordt. Een traumatische herinnering kan veel geheugencapaciteit van je hersenen vragen. Maar de EMDR kost ook veel geheugencapaciteit en daardoor ontstaat er minder plaats voor de vaak zware emoties rondom de gebeurtenis. Op deze manier kun je er een andere betekenis aan geven. Met als gevolg dat je je na een sessie vaak veel lichter voelt.
Per keer behandel je in principe één situatie. Het kan zijn dat je meerdere sessies nodig hebt voor één gebeurtenis. Dat hangt af van hoe ingrijpend het trauma was en hoe lang geleden het ontstaan is.

Wat kun je verwachten tijdens de sessie?
Een EMDR-sessie kan heel veel in je losmaken. Er kunnen (onverwachte) herinneringen, gedachtes, beelden en emoties naar boven komen. En dit kan intens zijn. Dat hangt natuurlijk ook per persoon en per sessie en situatie af. Sommigen voelen juist niks tijdens de therapie, maar pas erna. Of het blijft bij innerlijke onrust of een licht gevoel in je hoofd.
Anderen ervaren misselijkheid, vermoeidheid en huilen tijdens de sessie. Een goede therapeut zal dit aanvoelen en hier voorzichtig mee om springen. Als het ware herbeleef je het trauma op een bepaalde manier, zodat je het vervolgens definitief een plek kunt geven. Laat je er niet door weerhouden, EMDR is heel effectief en je bereikt er snel goede resultaten mee. Vaak sneller dan andere behandelmethoden. Ook hoef je niet op de details van de traumatische situatie in te gaan.

Tips voor na de therapie
Na de sessie is het belangrijk dat je goed je rust pakt. Wees alert in het verkeer. Het kan zijn dat je minder gefocust bent dan normaal. Laat je eventueel ophalen door iemand. En drink de dagen erna veel water. Je lichaam heeft veel vocht nodig om alle vrijgekomen afvalstoffen af te voeren.
Sommigen voelen zich al gelijk na de sessie veel meer ontspannen, lichter en energieker. Bij anderen komt er heel veel los en moet alles nog een plek krijgen. Houd er rekening mee dat de sessie een aantal dagen door werkt. Het kan zijn dat je last krijgt van hoofdpijn, gespannen spieren of dat je lichaam kan gaan beven of trillen van de spanning.
Ook kan het zijn dat je je somber, verdrietig prikkelbaar of boos voelt. Of je hebt huilbuien. Je kunt tijdelijk slechter gaan slapen of veel gaan dromen. In sommige gevallen kunnen, zeker in het begin, nieuwe beelden of herinneringen naar boven komen. Daar kun je angstig van worden, maar dit duurt meestal niet langer dan 3 dagen.Veel mensen ervaren een enorme vermoeidheid. Het hoort er allemaal bij. Laat het er maar gewoon zijn.
Plan daarom veel rust in de dagen na de sessie. Mocht je werken, dan is het verstandig om de rest van de dag vrij te nemen en de dag erna ook. Het is goed om ontspannende activiteiten te doen, een dutje, lezen, mediteren of een dagboek bij te houden zodat je dat de volgende keer weer met je therapeut kunt bespreken.

Effecten
Uiteindelijk volgt de beloning. Je zult merken dat de situatie je minder doet. Het verliest zijn emotionele kracht. Het kan zijn dat je je meer gaat herinneren. Of dat er nieuwe inzichten ontstaan, die een andere, minder bedreigende betekenis voor je hebben. Fobieën en angstklachten kunnen flink afnemen.
Zelf merkte ik dat ik na een aantal sessies minder vermoeid was, ik kon me beter focussen, ik was minder angstig en ik had energie om weer werk te verzetten. De mist rondom mijn hoofd loste op. En voor het eerst in maanden sliep ik weer door. Weg nachtmerries. Wat een luxe! EMDR is niet voor mietjes, maar dat was je toch al niet. De enige weg is recht erdoorheen, maar dit keer geef je het echt een plek.

Denk je dat EMDR ook iets voor jou is? Zoek dan een ervaren EMDR-therapeut waar je je veilig en vertrouwd voelt. Mocht je nog vragen hebben, Ineke van Dijk, is gespecialiseerd in EMDR en helpt je graag verder.

Vol energie shinen op de werkvloer; het kan als hooggevoelige!

Sinds een aantal jaar weet ik dat ik een Hoog Sensitief Persoon (HSP) ben en dan ook nog eens van het extraverte soort; een High Sensation Seeker (HSS). Als HSP heb ik een gevoeliger zenuwstelsel. Vroeger kon ik me snel overweldigd voelen door sterke geuren, fel licht, energieën van anderen of emoties. Of die nu van mezelf waren of van een ander. Mijn extraverte kant zorgt ervoor dat ik het avontuur graag opzoek, een kick krijg van nieuwe ervaringen en een sucker ben voor het leren van nieuwe dingen. Dan heb ik het gevoel dat ik leef! Soms ben ik in al mijn enthousiasme heel impulsief en ga ik afspraken of projecten aan waar ik later spijt van heb omdat het me teveel wordt. En moet ik me weer in stilte terugtrekken. Story of my life. Ik leef met één voet op het gaspedaal en één voet op de rem. Dat zorgde soms voor “uitdagingen”. Ook op de werkvloer. Je ziet veel hoogsensitieven struggelen op het werk. Maar dat hoeft helemaal niet. Ook als hooggevoelige kun je vol energie stralen op het werk!

HSP en werk
Voor iedereen is het belangrijk dat je werk doet waar je happy van wordt. Voor hooggevoeligen nog meer. Wij hebben meer dan anderen moeite met het vinden van een balans tussen de verwachtingen van de maatschappij, een werkgever of klanten en onze eigen behoeftes. Lange uren draaien op het werk? Daar zijn ze we niet voor gemaakt. Van stress hebben we meer last dan anderen. En (grote) groepen, daar doe je ons ook niet altijd een plezier mee. Die vreten soms zoveel energie.
Dat maakt het allemaal wel lastig in deze huidige snelle maatschappij. Vaak betekent dit dat hooggevoeligen zichzelf voorbij lopen. Maar wat moet je dan? Het lijkt soms wel of je moet kiezen: ga je mee in de verwachtingen van anderen en forceer je jezelf? Of kies je ervoor om jezelf terug te trekken met de kans om niet dat leven te leiden dat je écht wilt? Gelukkig hoeft het niet zo zwart wit te zijn.

Allereerst: je bent prachtig zoals je bent! Omarm jezelf
Vaak wordt de nadruk op de valkuilen van HSP’ers gelegd. Ook ik keek naar wat ik niet (goed) kon. Ik vergeleek mezelf met anderen. Hoezo kunnen anderen op één dag én boodschappen doen in een drukke supermarkt én naar een verjaardag vol met kleine druktemakertjes én daarna dansen alsof je leven ervan afhangt tot diep in de nacht? Ik veroordeelde mezelf erom (waarom lukt het mij niet? Wat is er mis met mij?) en ook strafte ik mezelf als iets me moeizaam afging. (Zie je wel…? Ik ben dom, lui, etc.) Hooggevoeligen hebben nu eenmaal meer rust en pauzes nodig om alle indrukken te kunnen verwerken. So what?Want je hebt ook een heleboel talenten! Hooggevoeligen zijn over het algemeen opmerkzaam, loyaal, willen dingen goed doen, hebben een ijzersterke intuïtie, zijn heel invoelend, creatief, denken out-of-the box, zien al vantevoren wanneer iets mis dreigt te gaan en kunnen dit dus al vroeg signaleren. Dat zijn hele fijne eigenschappen! En heerlijk toch dat gevoel als je lekker in je vel zit? Dan voel je je ook fuckingtastisch! Niemand geniet zoals wij kunnen genieten. Hooggevoeligheid is een superpower! Tegelijkertijd, geen HSP is hetzelfde. Jij bent jij en dat maakt jou zo speciaal. Omarm jezelf in al je schoonheid. Respecteer hoe je in elkaar zit. Focus op wat je allemaal wel kunt en bent. Je bent prachtig!

Samenwerken met je hooggevoeligheid
Naast dat je jezelf gaat erkennen en accepteren als hooggevoelige en de schoonheid ervan inziet, is het ook belangrijk dat je ermee leert samenwerken. Dat je weet wat jouw persoonlijke valkuilen zijn en vaardigheden gaat ontwikkelen om goed om te gaan met jouw unieke set aan kwaliteiten. Dat je weet waar jij energie van krijgt en wat energie opslokt.
Zo zijn er een aantal centrale thema’s waar hoog sensitieve mensen juist vanwege hun gevoeligheid tegenaan lopen. Bijvoorbeeld loslaten en begrenzen. Ook nemen we niet of niet op tijd de rust die wij nodig hebben om alle prikkels te verwerken.
Het kost veel tijd en moeite om nieuwe patronen en gedrag aan te leren, maar de beloning is groot! Als je gaat samenwerken met je hooggevoeligheid wordt het leven weer een soepele dans. Je gaat je energieker en gelukkiger voelen. Ook in je werk.

Vind je roeping
Het vinden van de roeping is voor hoog sensitieve personen meer dan gemiddeld belangrijk. Dit kan in een baan zijn, maar ook in vrijwilligerswerk, een hobby of in het ouderschap. Het geeft HSP’ers een intens gevoel van vervulling. Het is een manier om tot onszelf te komen, te aarden op deze wereld en te doen waarvoor we hier gekomen zijn. Het kan even duren voor je je roeping vindt. Bij hoog gevoelige mensen komen er veel mogelijkheden op hun pad omdat ze zo ‘open’ staan en meer en dieper dan gemiddeld nadenken over het leven. Ook dit is een talent. Maak hier gebruik van en zie elke baan als een mogelijkheid om dichter bij je roeping te komen. Dit kan in stapjes gaan tot je het gevonden hebt. Blijf vertrouwen hebben dat het goed komt. Elke stap brengt je dichter bij het vervulde leven dat je wilt leiden.

Creëer jouw ideale werkomstandigheden!
Ik werkte me kapot. 60 uur in de week soms wel en daarnaast nog in het weekend gezellig doen en voor iedereen klaarstaan. Ik was perfectionistisch en veeleisend. Je voelt ‘m al aankomen. Ik viel om. Als hooggevoelige houd je dit niet lang vol. En waarom zou je jezelf dit aandoen?
Mijn punt… zoek een baan die bij je past. Misschien vind je het fijn om een baan te hebben die onder je niveau is, maar waarbij je partner, je kinderen en vrienden ook nog wat aan je hebben. Of waarbij je nog genoeg fut hebt voor hobby´s waar je hart sneller van gaat kloppen. Of misschien wil jij juist wel de uitdaging aan, maar dan in minder uren. Nachtdiensten en ploegendiensten? Geen goed idee voor hooggevoeligen.

Vraag jezelf af: werk je wel in de juiste sector? Wij hooggevoeligen vinden eerlijkheid, oprechtheid en gewetensvolheid erg belangrijk. En tja… soms werkt het in sommige sectoren of bedrijven in de praktijk net even wat anders.
Is een open kantoortuin wel wat voor jou? Of misschien lonkt het ondernemerschap naar je. En kun je dat middagslaapje doen waar jij zo van opkikkert.
De mogelijkheden zijn groot. Jij bent de creator! Zet de omstandigheden zo veel mogelijk naar je hand zodat jij met plezier je werk kunt doen. Soms betekent het dat je eerst dingen moet uitproberen. Blijf uitproberen en bespreek wat mogelijk is met je werkgever. Wat je veel ziet bij hooggevoeligen is dat zij juist voor een pad kiezen dat nog niet eerder bewandeld is. Zij creëren hun eigen ideale beroep. Wees creatief, zet je o zo sterke intuïtie in en denk out-of-the-box!

Aarden
Hooggevoelige mensen zijn over het algemeen dromers. Je bent vaak met je hoofd in de wolken. Je denkt veel na, analyseert alles en werkt alle mogelijke scenario’s van een situatie uit. Je hoofd heeft vaak de hoofdrol. Het risico is dat je teveel kan gaan ‘zweven’ en je moeite hebt om je te verbinden met de wereld hier op aarde. Dat vertaalt zich in het minder goed zijn in praktische dingen zoals werk en financiën. Dingen die te maken hebben met stabiliteit en zekerheid (onderste chakra: de wortelchakra). Pas wanneer je goed geaard bent, kun je je roeping gaan vinden en succesvol zijn in wat het dan ook is wat je wilt bereiken.
Zo zijn er veel kunstenaars die, hoe mooi ook hun kunst is, niet succesvol worden omdat ze geld, woonomstandigheden, lichaamsverzorging en voeding minder belangrijk vinden. Het draait allemaal om balans. We hebben niet voor niets gekozen voor een leven op aarde. Als hooggevoelige heb je precies dat gekregen wat jij nodig hebt om je missie te vervullen. De wereld heeft meer van jou nodig. En je bent het de wereld verplicht om jouw licht te laten schijnen. Ga doen waarvoor je bent gekomen!
Aarden kan op verschillende manier: door te wandelen in de natuur, te dansen, yoga te beoefenen, maar ook zijn er heel veel meditaties en (visualisatie)oefeningen. Probeer verschillende vormen uit zodat je weet wat werkt voor jou.

Meer weten?
Dit is slechts een tipje van de ijsberg. Er zijn vele goede bronnen voor als je meer wilt weten over hoe je als hoog sensitief persoon geluk kunt vinden in je werk. Hele goede boeken hierover zijn bijvoorbeeld: Making Work Work for the Highly Sensitive Person van Barrie Jaeger en meer algemeen over hoogsensitiviteit: de boeken van Elaine Aron en Leven met hooggevoeligheid van Susan Marletta-Hart. Tegenwoordig vind je ook veel (besloten) Facebook en LinkedIn groepen waar je met andere hooggevoeligen ervaringen en tips kunt uitwisselen. Er bestaan (online) cursussen. En je kunt ook altijd een coach of therapeut inschakelen die gespecialiseerd is in het begeleiden van hooggevoeligen. Ook bij het Carrière Coach Café helpen we je graag verder!

Bron: Carrière Coach Café

Zelfverzekerd solliciteren na een burnout

Je bent volledig hersteld na een periode van burnout. Langzaam komen de kriebels om weer aan de slag te gaan. Fijn! Maar je hebt geen werk om naartoe te re-integreren. Waar moet je rekening mee houden als je het sollicitatiepad opgaat? Hier zes tips waardoor je goed voorbereid en zelfverzekerd kunt gaan solliciteren na een burnout.

1. Ben je echt hersteld?
De allereerste vraag die je jezelf moet stellen is: ben je echt helemaal hersteld? Ga pas solliciteren na een burnout als je deze vraag met een JA kunt beantwoorden. Bedenk je dat een nieuwe baan misschien wel een hoop stress en prikkels met zich meebrengt. Begrijp me niet verkeerd, een nieuwe baan kan juist een energiegever zijn: van thuiszitten word je tenslotte ook niet vrolijk. En, wanneer ben je nou echt helemaal hersteld van burnout? Soms zijn juist werkgerelateerde situaties de ultieme test om te zien of je het allemaal weer aankunt. Luister goed naar je gevoel; alleen jij weet hierop het antwoord. Maar gun jezelf de tijd om goed te herstellen. Een goede therapeut of (loopbaan)coach helpt je hierbij. En natuurlijk spelen financiën ook een rol. Maar zet je gezondheid op nummer één.

2. Blijf trouw aan jezelf
Dan komen de volgende vragen aan de orde: welke baan? En hoeveel uren? Het solliciteren na een burnout zal je gemakkelijker afgaan als je goed weet wat je wel en niet wilt. Je hebt niet voor niks een burnout gehad. Als het goed is, heb je tijdens je ziekte veel nagedacht over de werkgerelateerde oorzaken van de burnout en wat je anders wilt in je werk. Misschien is dit niet van toepassing op jou en ga je solliciteren op soortgelijke banen. Helemaal prima. Als je het maar goed doordacht doet. Nu je weer beter bent, kan de verleiding groot zijn om terug te gaan naar wat oud en vertrouwd is. De banen liggen tenslotte niet voor het oprapen. Houd goed voor ogen wat jouw energiegevers en –rovers zijn. Blijf trouw aan jezelf. En blijf kritisch tijdens je zoektocht. Misschien is het een idee om in een wat minder zware baan te starten of minder uren te werken of in een kleiner bedrijf of in een minder veeleisende sector. Je kunt altijd later nog meer uitdagingen aangaan.

3. Bouw je belastbaarheid rustig op
Het idee om van geen werk ineens naar een betaalde baan te gaan, kan benauwend overkomen. Twijfels als ‘kan ik het wel aan?’ en ‘ben ik wel helemaal beter?’ zijn heel normaal. Je bent een tijd uit de running geweest. Blijven deze twijfels door je hoofd spoken? Bouw je belastbaarheid en zelfvertrouwen weer geleidelijk op in een vertrouwde omgeving. 
Dit kan op verschillende manieren: zoek thuis projecten om op te pakken. Het liefst taken die met je vak te maken hebben, waarbij je sociale contacten onderhoudt en die deadlines hebben. Ook kun je vrijwilligerswerk gaan doen waarbij je je uren rustig opbouwt. Begin met twee keer drie uur per week en breidt het in een aantal weken of zelfs maanden uit naar het aantal uren dat je weer wilt werken. Wordt het je teveel? Neem dan weer een stapje terug. Nog een ander idee is om freelance werk te gaan doen. Zo bepaal je zelf het aantal opdrachten dat je aanneemt. Doe dit in overleg met het UWV als je een WW-uitkering ontvangt.

4. Voorkom een (groot) gat in je CV
Ziek is ziek. Zoals gezegd: geef jezelf de tijd om te herstellen. Zodra je weer dingen kunt, kijk dan naar wat wel kan. Zo kun je alvast activiteiten gaan ondernemen die het gat kunnen helpen verkleinen op je CV. Of die laten zien dat je niet hebt stilgezeten. Denk bijvoorbeeld aan een studie, een stage, freelance werk, vrijwilligerswerk of begin voor jezelf. Dit kun je op je CV zetten. Maak je niet druk om het aantal uren, het gaat erom dat je laat zien dat je je tijd nuttig hebt besteed en dat je gemotiveerd bent.

5. Blijf de dingen doen waar je energie van krijgt
Houd vast aan de activiteiten die jou er bovenop hebben geholpen. De verleiding is groot om te denken dat je beter bent en hier nu zonder kunt. Maar werkloos zijn is al een uitdaging op zich. Laat staan als je herstellende bent van burnout. Een depressie ligt op de loer. Houd vast aan een goede dagstructuur, onderhoud je sociale contacten, blijf naar de sportschool gaan, yoga of wandelen of wat je dan ook geholpen heeft tijdens je burnout. En blijf de kennis toepassen die je hebt opgedaan tijdens je ziekte. Zo voorkom je dat je weer terugglijdt.

6. Wat vertel je in het sollicitatiegesprek?
En dan misschien wel het moeilijkste aspect: het sollicitatiegesprek. Op je CV en in je motivatiebrief hoef je niet in te gaan op je burnout. Ook als het niet ter sprake komt op het sollicitatiegesprek ben je niet verplicht om het te melden. Maar wat vertel je je potentiële nieuwe werkgever als ze ernaar vragen? Wat je ook doet, lieg niet.
Als je een klein gat hebt, kun je bijvoorbeeld aangeven dat je bewust even niet gewerkt hebt om even bij te komen van alle hectiek van afgelopen banen. Dat je bijvoorbeeld tijd nodig had om over je vervolgstappen na te denken. Je kunt refereren aan wat je tijdens deze periode gedaan hebt: studies, voor anderen gezorgd, vrijwilligerswerk, freelance werk, etc.
Als je langere tijd uit de running bent geweest, kun je dit misschien niet makkelijk op deze manier verklaren. Wellicht is het dan verstandig om de waarheid te vertellen, maar dan wel op een positieve manier ingestoken: vertel dat het een waardevolle periode was, wat je hebt geleerd en dat je nu weer beter bent en veel zin hebt om aan de slag te gaan. 
Voel zelf aan waar je je het prettigst bij voelt. Misschien haal je voor jezelf juist wel de angel eruit als je het benoemt.

Veel succes!

Heb jij ook moeten solliciteren na een burnout? Loop jij ergens tegenaan? Maak dan een afspraak.

Bron:  Alicia Vera Garcia, webredacteur bij het Carrière Coach Cafe